نوشته‌ها

ماده شامل اتمهايي است كه با نيروي الكترومغناطيس به يكديگر متصلند. اينكه چقدر اين بندها محكم هستند بستكي دارد به اينكه جزء كداميك از چهار حالت ماده باشند: جامد، مايع، گاز و پلاسما.

 پلاسما به صورت طبيعي در هاله‌ي خورشيد، هسته‌ي ستارگان و شعاع نور يافت مي‌شود. سه حالت پايه‌اي براي ماده وجود دارد كه شامل جامد، مايع و گاز مي‌باشد. حال آنكه فيزيکدانان، پلاسما را حالت چهارم ماده مي‌دانند. اين پلاسما ربطي به پلاسماي خون ندارد. به بيان ديگر اين واژه در فيزيك از سال 1920 كاربرد داشت، و بيانگر يك گاز يونيزه شده بود. فيزيك پلاسماي فضايي در اوايل سال 1950 با كشف كمربند نوريِ  فان آلن به يكي از مهمترين علوم آن زمان تبديل شد. ادامه مطلب

فضاپیمای Dawn متعلق به سازمان فضایی آمریکا (ناسا) بیش از هفت سال است که در منظومه‌ی شمسی سفر می‌کند تا سیارک‌های وستا و سرس را مورد بررسی قرار دهد. این فضاپیما هم اکنون در مداری به دور سرس می‌چرخد و اولین عکس‌ها و اطلاعات را از این اجرام دوردست به زمین مخابره کرده است.

فضاپیمای Dawn پیشتاز در یک فناوری جدید می‌باشد. این فضاپیما اولین مأموریت اکتشافی فضایی است که به جای موشک‌های معمولی از موتور یونی که با نیروی الکتریسیته کار می‌کند استفاده می‌کند. این نوع موتورهای یونی در نسل بعدی فضاپیماها استفاده خواهند شد. ادامه مطلب

موتور افسانه‌ای پلاسمایی، می‌تواند مدت زمان سفر انسان را به مریخ، از سه سال به فقط 39 روز کاهش دهد. سفر به مریخ کاری بسیار دشوار است. شاید به همین دلیل است که کسی تا به حال آن را تجربه نکرده است. با موشک‎های امروزی که سوخت شیمیایی دارند، در بهترین شرایط، 6 تا 9 ماه طول می‌کشد تا انسان به مریخ برسد. بر اساس مطالعاتی که در سال 2013 انجام شد، معلوم شد که مسافران مریخ در طول راه، در معرض پرتو‎های کیهانیِ مضر هستند. میزان این پرتوها معادل با پرتوزايي‎ یک سی تی اسکن کامل، در هر 5‎ یا 6 روز است که خود، خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. مسافران سیاره‎ی سرخ، پس از رسیدن به مقصد باید دو سال صبر کنند تا زمین و مریخ دوباره به حالت مقارنه (نزدیک ترین موضع زمین و مریخ نسبت به هم) برسند و دوباره 6 تا 9 ماه دیگر در راه بازگشت باشند. در واقع آن‎ها اگر از سرطان جان سالم به در ببرند، احتمالاً از توقف طولانی مدتشان آسیب می‌بینند. ادامه مطلب

گرمای داخلی زمین، خود منبعی از انرژی پتانسیل است. معمول‌ترین روش بهره‌برداری از انرژی زمین گرمایی،استفاده‌ي طبیعی از پدیده‌ی همرفت است؛ بدین صورت که آب سردتر به پوسته‌ی زمین رسیده، گرم شده و به سطح می‌آید. وقتی آب گرم شده به سطح نیرو وارد می‌کند، می‌توان به‌طور مستقیم بخار را کنترل کرده و ژنراتورها را از طریق آن به کار انداخت. ادامه مطلب

It was a flight just went 24 hours mistakenly to the Changi airport. There was a conference in Singapore on celebrating  80th birthday of Murray Gell-Mann for a life time achievement in high energy physics. I walked through streets trying to be awake to not to sleep to miss the flight. During random walking in a shopping mall half opened, checked a stand in the middle of B-floor. I saw a sci fi book between other random subjects. The price was good and I told myself why not. It has been more than 10 years I have not tried sci fi but science! And I started sci fi after that conference again! ادامه مطلب

خورشيد را فرض كنيد كه در آسمان است و يك خورشيد گرفتگي روي مي‌دهد! چه انتظاري داريد؟ آسمان تاريك مي‌شود. بياييد كمي دقيق‌تر بگوييم. گرفت كامل است! يعني قرص خورشيد را ماه مي‌پوشاند. آسمان تاريك يعني‌چه؟ يعني شبي پرستاره! ولي شب نيست. فقط چند دقيقه اين اتفاق مي‌افتد.

حالا يك شبيه سازي انجام بديم و در عكس هم نشان دهيم. خورشيد و ماه كه آن را پوشانده، زمينه‌ي آسمان ستاره هاي دوردستي هستند كه با تاريك شدن آسمان ديده مي‌شوند. حالا اگر ستاره‌اي از ديد چشم يا دوربين ما نزديك خورشيد باشد در واقع در مكاني غير واقعي داريم آن را مشاهده مي‌كنيم. چرا؟
ادامه مطلب

It was 9 years ago, during net surfing for PhD and also some international conferences in Particle Physics, I saw an event: 80’s birthday of Murray Gell-Mann. It was a conference on high energy particle physics, Cosmology and Complex system in NTU, Singapore. Regarding to my interest to meet giants and big names of what I have studied during the years from them and my historical mind, I decided it would be my first trip to somewhere else, instead of Iran’s conferences. Names in the list were seducing (later I found these names are just for to be considered by organizers, but still 70% of them came there for Gell-Mann’s legacy).

ادامه مطلب

پرسش و پاسخ‌هایی دربارۀ سیاه‌چاله‌ها و اولین تصویر ردپای سیاه‌چالۀ کهکشان M87

ادامه مطلب

پس از مدت‌ها وقتی باخبر شدم کتاب کیهانشناسی اندرو لیدل که اینجانب، فرهاد ذکاوت، هم در ترجمه و به طور کامل در ویرایش‌اش دخیل بودم بار دیگر و اینبار هم بدون اعمال ویرایش‌های من چاپ شده لازم دیدم بسیار کوتاه در مورد این کتاب و مساله اخلاقگرایی و منافع کوتاه مدت هرکسی که دخیل هست بنویسم.

Introduction to Modern Cosmology

ادامه مطلب

بعد از مبانی نجوم جلد ۱ و ۲ که در سال ۹۴ و ۹۵ منتشر شدند و در بخش کتاب‌های من می‌توانید فهرست وار ببینید، یک مجموعه که در واقع کتابی‌ست ۱۳۰۰ صفحه در حال آماده سازی‌ست. جلد اول آن منتشر شد و من بعد از من مدتی امتناع به دلیل خستگی و فرسایشی بودن کار ویرایش، قبول کردم دو جلد از چهار جلد پیش بینی شده را ویرایش کنم.

 جلد دوم که ویرایش می‌کنم و جلد سوم که شخص دیگری به انجام می‌رساند تا نمایشگاه و یا حتی زودتر به چاپ می‌رسند و جلد آخر یا چهارم هم در صورت توافق نهایی ناشر با من و یا برعکس، کمی بعد به سه جلد دیگر اضافه شده و مجموعه کامل شود. این مجموعه به طور کامل اخترفیزیکی‌ست. دیدگاه دقیق‌تر و مفاهیم عمیق‌تر فیزیکی در این کتاب بیش از کتاب مبانی نجوم دو جلدی و یا نمونه‌های مشابه به چشم می‌خورد و منبع اصلی دانشجویان ارشد نجوم و اخترفیزیک، کیهانشناسی و فیزیک نظری‌ست.

 دو کتاب ترجمه شده خودم که ترتیب چاپ آنها مشخص نیست در زمینۀ نجوم آماتوری و فیزیک هستند که امیدوارم هر دو به نمایشگاه ۱۳۹۶ برسند. اگر زودتر هم به چاپ برسند که به فهرست کتاب‌های من در این سایت اضافه می‌شوند. تعدادی از کتاب‌هایی که کار کرده‌ام چه ترجمه چه ویرایش به دلایل مختلف در سایت نیامده. از جمله فرهنگ نجوم که ناشر شغلش را معلق کرده و مسائل حقوقی در بین هست، کتاب همراه نرم افزار استاری نایت و همینطور نظریه همه چیز نشر بصیرت که مورد آخر به دلایلی که بیشتر باعث تاسف من از عده‌ای در حوزه نشر شده، در فهرست کتاب‌ها نیاوردم.

 غیر از دو کتاب ترجمه اخیر که چاپ نشده‌اند مجموعه اخترفیزیک را نشر باشگاه دانش‌پژوهان چاپ می‌کند. از اینجا و همینطور وب سایت این نشر و البته سایت ماخ، سریع‌تر از پخشی‌های آنلاین و یا معرف‌های سایت‌های مرتبط مطلع خواهید شد.

فرهاد ذکاوت